Zbliża się koniec roku kalendarzowego co oznacza, że firmy będą robić remanent inaczej tzw. inwentaryzację, czy spis z natury.
Co to jest remanent?
Remanent jest to zestawienie rzeczywistego stanu magazynowego firmy. Obowiązek jego sporządzenia został uregulowany w § 24 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPiR (Książki Przychodów i Rozchodów).
Podatnicy rozliczający się na Książce Przychodów i Rozchodów na zasadach ogólnych lub podatku liniowym oraz zmieniający formę opodatkowania w kolejnym roku na wspomnianą Książkę Przychodów i Rozchodów zobligowani są do sporządzenia na ostatni dzień roku podatkowego remanentu.
Pamiętaj! Nawet jeśli remanent jest zerowy to i tak należy go sporządzić!
Co podlega wpisowi do remanentu
Podatnicy są obowiązani do sporządzenia remanentu w sposób staranny i trwały. Powinny się w nim znaleźć:
– towary handlowe – towary przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzetworzonym
– materiały (surowce) podstawowe – materiały, które są wykorzystywane przy produkcji wyrobów lub przy świadczeniu usług i stają się głównym składnikiem gotowego wyrobu. Należy spisać również materiały, które stanowią część montażową wyrobu, czy też są ściśle z wyrobem złączone np. opakowania takie jak puszki, butelki.
– materiały pomocnicze – materiały niebędące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości
– półwyroby – nie w pełni gotowe jeszcze wyroby własnej produkcji
– produkcja w toku – wykonywane prace/usługi przed ich ukończeniem – inaczej produkcja niezakończona przy działalności usługowej i budowlanej
– wyroby gotowe – wyroby własnej produkcji, których proces przerobu został całkowicie zakończony, wykonanych usług, prac naukowo-badawczych, prac projektowych, geodezyjno-kartograficznych, zakończonych robót, w tym także budowlanych
– braki – wyroby własnej produkcji nieodpowiadające wymaganiom technicznym – całkowicie wykończone czy też takie, których produkcja została przerwana. Do braków zaliczymy również towary handlowe, które na skutek uszkodzenia lub zniszczenia podczas transportu/magazynowania utraciły częściowo swą pierwotną wartość
– odpady– materiały, które na skutek procesów technologicznych lub na skutek zniszczenia albo uszkodzenia utraciły całkowicie swą pierwotną wartość użytkową
Remanent powinien obejmować również towary stanowiące własność podatnika, znajdujące się w dniu sporządzenia remanentu poza firmą podatnika, a także towary obce znajdujące się w firmie podatnika. Przy czym towary obce nie podlegają wycenie – wystarczy je ilościowo ująć w remanencie z podaniem, czyją stanowią własność.
W praktyce podatnicy dość często mają problem, czy dany wydatek stanowi zakup materiału, czy też jest to pozostały wydatek. Należy jednak pamiętać, że materiały muszą stawać się substancją gotowego wyrobu lub oddawać mu swoje właściwości.
Przepisy rozporządzenia wymieniają, jakie dane zawiera spis z natury (§ 25 ust. 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPiR). Remanent powinien zawierać co najmniej następujące dane:
1. imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),
2. datę sporządzenia spisu,
3. imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),
4. datę sporządzenia spisu,
5. numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury,
6. szczegółowe określenie towaru i innych składników objętych spisem,
7. jednostkę miary,
8. ilość stwierdzoną w czasie spisu,
9. cenę w złotych i groszach za jednostkę miary,
10. wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,
11. łączną wartość spisu z natury,
12. klauzulę „Spis zakończono na pozycji…”,
13. podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu (wspólników).
Szczególne regulacje
Przepisy rozporządzenia przewidują szczególne regulacje dla niektórych rodzajów działalności gospodarczej i tak przy prowadzeniu:
1. księgarń i antykwariatów księgarskich – spisem z natury można obejmować jedną pozycją wydawnictwa o tej samej cenie, bez względu na nazwę i nazwisko autora, z podziałem na książki, broszury, albumy i inne,
2. działalności kantorowej – spisem z natury należy objąć niesprzedane wartości dewizowe,
3. działów specjalnych produkcji rolnej – spisem z natury należy objąć niezużyte w toku produkcji materiały i surowce oraz ilość zwierząt według gatunków z podziałem na grupy.
Wycena remanentu
Wyceny remanentu należy dokonać najpóźniej w terminie 14 dni od dnia jego zakończenia. Oznacza to, że remanent powinien być w pełni wyceniony najpóźniej w dniu 14 stycznia następnego roku. Sposób wyceny składników majątku objętych spisem z natury został opisany w §26 rozporządzenia PKPiR. Wyceny dokonujemy następująco:
Materiały i towary handlowe – według cen zakupu, nabycia lub według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia.
Cena zakupu – to cena, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, przy imporcie – powiększona o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżona o rabaty opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku – wartość odpowiadająca cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.
Cena nabycia – to cena zakupu składnika majątku powiększona o koszty uboczne związane z zakupem do momentu złożenia w magazynie według ich cen zakupu, wyróżniamy tutaj: koszty transportu, załadunku, wyładunku oraz ubezpieczenia w drodze. W celu ustalenia wartości poszczególnych składników spisu z natury według cen nabycia należy ustalić procentowy wskaźnik kosztów w stosunku do ogólnej wartości zakupu towarów handlowych i materiałów zaewidencjonowanych w kolumnie 10 KPiR (w przypadku wyceny wg cen nabycia prosimy o wcześniejszy kontakt)
Cena rynkowa – to przeciętna cena sprzedaży netto stosowana w danej miejscowości w obrocie składnikami majątkowymi tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia, jaką w danej chwili trzeba zapłacić za składniki majątku na rynku.
W niektórych rodzajach działalności usługowej zużywane są produkty w trakcie usługi np. u fryzjerki szampony czy odżywki, a u kosmetyczki kremy, czy lakiery do paznokci. W takiej sytuacji produkt taki należy wykazać w całości – zatem bez względu na to, czy dane opakowanie jest pełne, czy też częściowo zużyte. Potwierdza to stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 26 października 2012 r. nr ITPB1/415-870/HD
Uwaga!
Towary/materiały częściowo zużyte (np. otwarty szampon, odżywka, czy też lakier do paznokci) wyceniamy w taki sposób, jakby były nienaruszone!
Półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe i braki własnej produkcji – według kosztów wytworzenia.
Koszt wytworzenia – to wszelkie koszty związane bezpośrednio i pośrednio z przerobieniem materiałów i z wykonywaniem usług, z wyłączeniem kosztów sprzedaży wyrobów gotowych i usług.
Odpady użytkowe, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową – według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania.
Produkcję w toku (produkcję niezakończoną przy działalności usługowej i budowlanej) – według kosztów wytworzenia, z tym że nie może to być wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej.
Ważne!
Podatnicy VAT czynni dokonują wyceny w cenach zakupu netto, a podatnicy nie rozliczający VATu w cenach zakupu brutto!
Spis z natury sporządzony na dzień 31 grudnia jest równocześnie spisem na dzień 1 stycznia, czyli spisem początkowym kolejnego roku podatkowego.
Wzory do pobrania:
Remanent – w wersji PDF
Remanent – w wersji xlsx
Remanent – w wersji ods